Zorunluluk hali, ceza hukukunda, kişinin kendisine veya başkasına yönelik ciddi ve acil bir tehlikeyi bertaraf etmek amacıyla işlediği fiillerin hukuka uygun sayılması durumudur. Bu durum, bir suç teşkil edecek eylemin, belirli şartlar altında zorunlu olarak yapılmasının gerekli görüldüğü durumları ifade eder. Zorunluluk hali, hukuka uygunluk sebeplerinden biri olarak kabul edilir ve bu sayede birey, cezai sorumluluktan muaf tutulur.

Zorunluluk hali, bireylerin kendilerini veya başka kişileri tehlikeden korumak amacıyla yaptıkları eylemleri meşru kılar. Örneğin, büyük bir yangından kaçmak amacıyla bir mülke zarar vermek zorunda kalan kişi, bu eylemini zorunluluk hali kapsamında savunabilir. Bu durumda, kişi hukuka uygunluk sebebine dayanarak cezai sorumluluktan kurtulabilir.

Zorunluluk halinin geçerli olabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartlar, tehlikenin mevcut ve ciddi olması, eylemin tehlikeyi bertaraf etmek için zorunlu olması ve başka bir yolun bulunmaması gerektiğidir. Ayrıca, zorunluluk hali kapsamında yapılan eylem, tehlikenin büyüklüğü ile orantılı olmalıdır.

Zorunluluk hali, hukuka uygunluk sebepleri içinde önemli bir yere sahiptir ve toplumsal düzenin korunması açısından büyük önem taşır. Bu sayede, bireylerin zor durumlarda hukuki koruma altında olması sağlanır ve adaletin sağlanması amacıyla bazı istisnalar kabul edilir.