Ceza hukukunda, bazı durumlar kişinin işlediği suç nedeniyle cezai sorumluluğunu ortadan kaldırabilir. Bu durumlar, hukuka uygunluk sebepleri olarak adlandırılır ve bireylerin belirli koşullar altında cezai sorumluluktan muaf tutulmalarını sağlar. HMGS (Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı) gibi sınavlara hazırlananlar için bu sebeplerin neler olduğunu bilmek önemlidir. Cezai sorumluluğu kaldıran sebepler, meşru müdafaa, zorunluluk hali, kanun hükmünün ifası ve hakkın kullanılması gibi durumları içerir.

Meşru Müdafaa: Meşru müdafaa, bir kişinin kendisine veya başkasına yönelik bir saldırıyı defetmek amacıyla yaptığı savunma eylemidir. Bu durumda kişi, saldırıya karşı orantılı bir güç kullanarak savunma yapmışsa cezai sorumluluktan muaf tutulur.

Zorunluluk Hali: Zorunluluk hali, kişinin kendisini veya başkasını ciddi ve ani bir tehlikeden korumak amacıyla yaptığı eylemlerin hukuka uygun sayılması durumudur. Bu tür durumlar, kişinin cezai sorumluluğunu ortadan kaldırabilir.

Kanun Hükmünün İfası: Kamu görevlilerinin, kanunla belirlenmiş görevlerini yerine getirirken gerçekleştirdikleri eylemler, kanun hükmünün ifası olarak değerlendirilir ve bu durumda cezai sorumluluk söz konusu olmaz.

Hakkın Kullanılması: Bireyin kendisine tanınmış bir hakkı kullanması durumunda da cezai sorumluluk ortadan kalkabilir. Örneğin, mülkiyet hakkını savunmak amacıyla yapılan eylemler hukuka uygunluk sebebi sayılabilir.

Cezai sorumluluğu kaldıran sebepler, hukuk sisteminde adaletin sağlanması ve bireylerin haklarının korunması açısından büyük önem taşır. HMGS'ye hazırlananlar için bu konunun iyi anlaşılması, sınavda başarılı olmalarına yardımcı olacaktır.